Het energie- en klimaatvraagstuk is het belangrijkste onderwerp waar het nieuwe kabinet mee aan de slag moet gaan. Dat zegt Han ten Broeke, voorzitter BOVAG. Hervorming van het fiscaal systeem van auto’s is noodzakelijk om de klimaatdoelstellingen te kunnen halen, de overheidsfinanciën op orde te houden en om bij te dragen aan een gezonde markt. Green Light interviewde Ten Broeke over zijn visie op de verduurzaming van de mobiliteit en het belang van recycling en refurbishing, oftewel revisie.
“Mobiliteit is een ontzettend leuk en boeiend onderwerp”, steekt Ten Broeke van wal. “Zowel op micro- als macroniveau is mobiliteit volop in transitie. De transitie in de mobiliteitssector draagt bij aan het behalen van de klimaatdoelstellingen die ook door BOVAG zijn ondertekend. Op bedrijfsniveau gebeurt er veel. Ik ben trots op de pioniersgeest van de leden van BOVAG; de aangesloten bedrijven zijn enorm innovatief. Denk aan een ondernemer als Jan-Paul Kerkhof die een waterstofstation in Den Haag heeft geopend en Jean-Paul Borsten die met refurbishing oftewel revisie een mooi alternatief biedt voor nieuwe onderdelen. Er is in de sector weleens discussie over het hergebruik van onderdelen omdat dit ten koste zou gaan van de verkoop van nieuwe onderdelen, maar ik ben ervan overtuigd dat er voldoende markt is voor zowel nieuwe als gebruikte onderdelen. Alleen door slim om te gaan met de materialen die we al hebben, kunnen we werkelijk invulling geven aan een circulaire economie.”
Het wagenpark in Nederland bestaat inmiddels uit 170.000 elektrische auto’s. In 2030 zouden alle nieuw verkochte auto’s volledig elektrisch moeten zijn. “Dat is een enorme opgave. Tegelijkertijd is het bij lange na niet voldoende om de klimaatdoelstellingen voor 2050 te kunnen halen. Daar is veel meer voor nodig. Een veel circulairdere economie bijvoorbeeld. En daar komen onder meer ook recycling en refurbishing om de hoek kijken. Zeker op mondiaal en fabrikantenniveau kan recycling een rol spelen als het gaat om CO2 en verder is het natuurlijk cruciaal in de circulaire samenleving. In Nederland lukt het de afgelopen jaren om meer dan 98 procent van het gewicht van auto’s duurzaam te recyclen. Daarmee hoort ons land tot de koplopers; een prestatie van formaat waar alle partijen in de recyclingsector samen aan bijdragen. Deze bijdrage aan een toekomstige circulaire economie is iets dat we best steviger kunnen uitdragen. Niets voor niets is BOVAG partner van de campagne rond de nieuwe recyclingbijdrage met als motto: ‘Samen maken we er iets moois van’. Ik vind het belangrijk om deze positieve boodschap zichtbaar te maken”, benadrukt Ten Broeke.
“Samen maken we er iets moois van”
Tweede Kamerverkiezingen
Het gesprek met Han ten Broeke vindt plaats in de aanloop naar de verkiezingen. Desgevraagd zegt Ten Broeke dat deze verkiezingen vooral gaan over de aanpak van corona en de rol van de overheid. Belangrijke thema’s, zoals energie en klimaat, komen slechts beperkt aan de orde. “De periode na de verkiezingen is interessanter. De insteek vanuit BOVAG is om ons samen met andere partijen die zijn verenigd in de Mobiliteitsalliantie* te richten op de formatie van een nieuw kabinet.” Er ligt een helder uitgangspunt waarover alle partijen in Den Haag het min of meer eens zijn: ‘betalen naar gebruik’.
“Als we erin slagen om hiervoor een breed gedragen plan aan het nieuwe kabinet aan te reiken, dan is dat zeker kansrijk omdat we hiermee een belangrijk probleem voor het nieuwe kabinet kunnen oplossen. Het huidige systeem voor de belasting van automobiliteit loopt namelijk op z’n laatste benen. De overheid stimuleert aan de ene kant de overgang naar een CO₂-neutraalwagenpark. Hiervoor zijn enorme investeringen nodig, denk bijvoorbeeld aan de laadinfrastructuur. Tegelijkertijd loopt de overheid bij een elektrisch wagenpark miljarden euro’s aan inkomsten mis door verminderde brandstofaccijnzen, aanschafbelasting (BPM), motorrijtuigenbelasting en bijtelling. De inkomsten van 19 miljard, waarvan 2 miljard naar het openbaar vervoer, 4 miljard naar wegen, komen hiermee zwaar onder druk te staan. Dit terwijl tegelijkertijd de uitgaven zullen toenemen. In het afgelopen jaar hebben we, als gevolg van corona, hiervan al een voorproefje gekregen met anderhalf miljard minder belastinginkomsten, 750 miljoen minder BPM en 750 miljoen minder aan accijnzen. Dat is een keiharde waarschuwing is aan het adres van de overheid als ze haar eigen duurzaamheidsdoelstellingen denkt te behalen met 100% elektrische auto’s. Want dan is de schatkist leeg, als we het belastingstelsel niet wijzigen!”
“De insteek vanuit BOVAG is om ons samen met andere partijen die zijn verenigd in de Mobiliteitsalliantie te richten op de formatie van een nieuw kabinet”
Als we niets doen, lopen we richting het ravijn
“Als we niets doen, lopen we richting het ravijn: dan halen we met elkaar de klimaatdoelstellingen niet en wordt het systeem onbetaalbaar. Op dit moment is de markt totaal verstoord. Ik zeg weleens, met lichte overdrijving, dat de minister van Financiën bepaalt welke auto’s er verkocht worden in de showroom en niet onze leden. Door alle fiscale en financiële prikkels. In de praktijk komt dit systeem erop neer dat de particulier met een dieselauto de rekening betaalt voor de consultant die met zijn elektrische auto voordelig kan rijden. Dat is een onhoudbare situatie. De gemiddelde leeftijd van het Nederlandse wagenpark is inmiddels zo’n beetje het hoogst van Europa en nieuwe schone auto’s zijn voor consumenten nauwelijks betaalbaar. Deze irrationaliteit moet uit het systeem. Wij pleiten voor een voorspelbaar beleid dat bijdraagt aan de klimaatdoelen. Een beleid waarin ook de inkomsten voor de overheid voldoende zijn geborgd om ervoor te zorgen dat de benodigde investeringen kunnen plaatsvinden én we een gezonde markt hebben waarin ondernemers hun innovatiekracht kunnen aanwenden. De overheid heeft hierin een belangrijke rol om stabiel beleid voor de komende jaren neer te zetten zónder daarbij abrupte ingrepen te doen die de vereiste transitie en innovaties in de markt te verstoren en vertragen. Want zoals elke automobilist weet: hard remmen in de bocht is onverstandig.”
“Ik versta geen: kan niet, mag niet, wil niet”, benadrukt Ten Broeke. “Door samen aan de slag te gaan met de gestelde doelen is er veel mogelijk om de bocht die we hebben ingezet naar een duurzamere samenleving goed door te komen.”
De rol van BOVAG
BOVAG heeft als branchevereniging uiteenlopende rollen. Ten eerste is daar natuurlijk de klassieke belangenbehartigersrol. Met onder meer de politieke lobby. Daarnaast brengt BOVAG ondernemers bij elkaar. Maar BOVAG is ook niet bang om waar nodig zelf te ondernemen, als de markt faalt. “Wij kijken met een brede blik naar nieuwe ontwikkelingen, denk aan fietsaccu revisie of Mobility As A Service of fietslease. Daarmee is de brancheorganisatie niet alleen belangenbehartiger, maar ook een kraamkamer die dient om innovaties van leden te versnellen of innovaties van buiten naar leden te brengen. Een club om leden te helpen om te gaan met de sterk veranderende markt en klant.”
Han ten Broeke
Voorzitter BOVAG
Han ten Broeke (52) is door de ledenraad van BOVAG op 24 maart 2020 benoemd tot algemeen voorzitter van BOVAG. Ten Broeke zat twaalf jaar voor de VVD in de Tweede Kamer. In 2018 startte hij in de directie van het Haagse Centrum voor Strategische Studies. Hij is een veelgevraagd commentator inzake buitenlandbeleid en internationale vraagstukken.
* De mobiliteitsalliantie is een samenwerkingsverband van 25 partijen, zoal ANWB, RAI, NS, TLN, openbaar vervoer, met als doel dat de bewegingsvrijheid van Nederland ook in de toekomst behouden blijft.
Kent u ARN al?
